چگونه تیم های تاب‌آور بسازیم؟
چگونه تیم های تاب‌آور بسازیم؟
امروزه تیم‌ها با منابع محدودتر وظیفه دارند کارهای بیشتر و متنوع‌تری انجام دهند و تقاضا برای زمان آنها به طور مداوم افزایش می‌یابد؛ همچنین سطح عدم قطعیت و نگرانی آنان بالا می‌رود که این شرایط می‌تواند منجر به استرس، موانع عملی و شکست‌های موقت شود. برای غلبه بر این موانع، ایجاد تیم های تاب‌آور ضروری است. تاب‌آوری در تیم به معنای سرسختی نیست؛ بلکه توانایی ادامه دادن در برابر ضربه‌ها و برگشت سریع به وضعیت تعادلی نیست، بلکه قدرت جهش به جلو، ارزیابی موقعیت، سازگار شدن، بازیابی و رشد از چالش‌ها است. در این مقاله از ایران پرفورمنس، چهار عنصر سازنده تیم های تاب‌آور را معرفی و توضیح خواهیم داد.
آگاهی
اولین عنصر سازنده در تیم های تاب‌آور، آگاهی است. تیم باید از موقعیت‌ها، وظایف و محیط‌هایی که می‌توانند باعث ایجاد استرس شوند، آگاه و مطلع باشد. باید بدانید که استرس اغلب به عنوان پاسخ غیر اختصاصی و رایج به فشارها تعریف می‌شود؛ بنابراین افزایش حجم کار و کمبود زمان می‌تواند به‌طور روشن و آشکار محرک استرس باشد. اما فراتر از ظرفیت فعلی، محول کردن وظایف مبهم یا کار در محیط‌های سمی یا منفی نیز می‌تواند پاسخ‌های استرسی ایجاد کند، حتی اگر تقاضا برای زمان فردی و تیمی کم باشد.
در این چارچوب، آگاهی از شرایط در تیم های تاب اور به معنای شناخت دقیق محرک‌های استرس و پذیرش ظرفیت‌های فردی است تا بتوانند از موقعیت‌های پرتنش پرهیز کنند و هم‌تیمی‌ها بدانند چگونه در این موقعیت‌ها یکدیگر را حمایت کنند. با تقویت این آگاهی، تیم های تاب‌آور قادر خواهند بود تا نه تنها استرس را مهار کنند، بلکه با تحلیل موقعیت‌ها، با شرایط سازگار شوند، دوباره توازن پیدا کنند و از چالش‌ها به سمت رشد و بهبود مستمر گام بردارند. در آموزش کار تیمی با امین اسماعیلیان با آموزش‌های اصولی و به صورت کارگاهی به خوبی و به صورت عملی با این عصر مهم و کارساز آشنا می‌شوید.
چارچوببندی
دومین عنصر سازنده در تیم های تاب‌آور، چارچوببندی است؛ نحوه تعریف و مدیریت رویدادها و موقعیت‌های محیطی پیرامون تیم، نقش تعیین‌کننده‌ای در میزان استرس و فشار روانی آنها ایفا می‌کند. وقتی تیم‌ها احساس می‌کنند خواسته‌ها و موقعیت‌ها خارج از کنترلشان است، احتمال ایجاد استرس و افت عملکرد افزایش می‌یابد؛ اما این وضعیت تضمین‌کننده عدم کنترل نیست، زیرا گزینه‌های داخلی یا خارجی برای مدیریت واکنش وجود دارد.
اگرچه کنترل کامل بر رویدادها ممکن است در دست نباشد، تیم می‌تواند با تغییر دیدگاه و رویکرد پاسخ، بر تجربه استرس تاثیرگذار باشد و به جای واکنشی منفعل به چالش‌ها، به واکنش‌های فعال و سازنده دست یابد. با تمرکز بر پاسخ به موقعیت، تیم های تاب آور می‌توانند رویداد را از نو تعریف کنند و منابع را به سمت راه‌حل‌ها جهت‌دهند.
از منظر تاب‌آوری، بسیاری از عوامل استرس‌زا را می‌توان به عنوان فرصت‌های رشد و یادگیری تلقی کرد؛ موفقیت‌ها و شکست‌ها، هر دو به تیم امکان می‌دهند تا از طریق ارتباط موثر، یادگیری سریع و بازخورد کارآمد، رفتارها و فرایندهای داخلی را بهبود بخشند. یا در لحظه یاد می‌گیرند و به تقاضاها پاسخ می‌دهند یا با شکست مواجه می‌شوند و از رهبران تیم می‌خواهند تا با مرور پس از عمل، درس‌های و چهارچوب‌هایی برای دفعه بعد استخراج کنند. در هر حالت، نحوه تعریف و بازتعریف نقش و فعالیت‌های تیمی، شیوه تعامل با چالش‌ها و مدیریت منابع، بطور مستقیم بر سطح تاب‌آوری در تیم تأثیر می‌گذارد.
مواجهه
سومین عنصر سازنده تاب‌آوری در تیم، مواجهه است. افزایش تاب‌آوری مانند رشد یک عضله است. شما نمی‌توانید عوامل استرس‌زا را از یک فرد یا تیم حذف کنید و انتظار داشته باشید که آنها را قوی‌تر کند. عکس این قضیه صادق است. تیم‌ها باید استرس را تجربه کنند. برای رشد و داشتن تیم های تاب آور، باید به تیم‌ها چالش‌های جدید و بزرگ‌تری محول شود. نکته این است که تیم را به سمت تعادل مناسب بین خواسته‌های استرس‌زا و ظرفیت آنها برای دستیابی به آنها هدایت کنید. روانشناسان اغلب این را “استرس مفید” می‌نامند، که به معنای تطابق کامل بین خواسته‌ها و توانایی است.
در رهبری در کار تیمی، این معمولاً به معنای نظارت بر ظرفیت تیم و چگونگی کاهش آن ظرفیت توسط خواسته‌های جدید است ( با هدف رسیدن به نقطه مطلوب بین آنچه تیم می‌تواند از عهده آن برآید و آنچه از آنها خواسته می‌شود )انجام دهند.
برای تیم های تاب آور، زیاد بودن چالش باعث پریشانی و کم بودن باعث کسالت می‌شود و انعطاف‌پذیری از بین می‌رود. یک راه ساده برای نظارت بر ظرفیت، روشن کردن اولویت‌ها است. حتی وقتی وظایف جدیدی اضافه می‌شوند، مشخص کنید که این وظایف در کجای فهرست اولویت‌های موجود قرار می‌گیرند تا اعضای تیم بدانند کجا باید تمرکز کنند و چه چیزی را نادی15ده بگیرند. آنها ظرفیت خود را صرف مهم‌ترین وظایف می‌کنند و اگر برخی از آنها از دست بروند، کمترین آسیب را به عملکرد وارد می‌کنند.
بهبودی
چهارمین رکن سازنده تاب‌آوری در تیم، بهبودی است. درست مانند تمرین با وزنه برای رشد عضلات، تاب‌آوری فقط با قرار گرفتن در معرض تقاضاهای فزاینده رشد نمی‌کند – بلکه برای وقوع رشد به زمان بهبودی نیز نیاز دارد. بهبودی از دو طریق اتفاق می‌افتد. اولین مورد در لحظه است، یعنی آموزش استراتژی‌هایی مانند ذهن‌آگاهی، مدیتیشن یا سایر روش‌های مقابله با موقعیت‌های استرس‌زا در هنگام وقوع. مورد دوم در دراز مدت است، یعنی اطمینان حاصل می‌شود که افراد و تیم های تاب آور پس از دوره‌های تقاضای بالای کار، زمان استراحت را برنامه‌ریزی کرده‌اند. زمان بهبودی باید در سطح تیمی و فردی تجربه شود.
بنابراین، رهبران تیم باید ظرفیت را مدیریت کنند تا روزها و هفته‌هایی را فراهم کنند که حجم کار محدود باشد، اما همچنین اطمینان حاصل کنند که افراد از زمان مرخصی موجود برای بازیابی و رشد خود استفاده می‌کنند. این حتی می‌تواند به معنای اطمینان از این باشد که رهبران در حال الگوسازی این روش هستند و نیاز خود را به ذهن آگاهی و استفاده از زمان تعطیلات نشان می‌دهند. یکی از بزرگترین موانع بهبودی در کار تیمی موفق، این است که افراد احساس می‌کنند «وقت ندارند» برای مرخصی. اما بدون اختصاص وقت برای آن، عملکرد و تاب‌آوری در تیم هر دو آسیب می‌بینند.
اگرچه در ابتدا ممکن است یک فرآیند خطی به نظر برسد، اما افزایش تاب‌آوری در تیم از طریق این چهار بلوک سازنده در و به صورت همزمان است. رهبران تاب‌آور، عملکرد تیم را در هر چهار بُعد به طور همزمان رصد می‌کنند و بر اساس آن، تنظیماتی را انجام می‌دهند. اما این تنظیمات کوچک، ترکیب و رشد می‌کنند تاب‌آوری در تیم نیز در کنار آن افزایش می‌یابد و تیم را برای انجام بهترین عملکرد خود آماده می‌کند.
جمع بندی
همانطور که گفته شد: در فرآیند ساختن تیم های تاب‌آور، چهار رکن کلیدی با هم کار می‌کنند تا سازمان را برای مواجهه با فشارها و تغییرات آماده نگه دارند. نخست، آگاهی از شرایط و چالش‌ها، به معنای شناسایی دقیق تهدیدها، منابع محدود، ترس‌های تیمی و عدم قطعیت‌های محیطی است که نقشه راه و اولویت‌های عملی را مشخص می‌کند.
دوم، چارچوببندی، شامل تعیین اهداف واضح، نقش‌ها و مسئولیت‌های مشخص، خطوط ارتباطی کارآمد و فرآیند تصمیم‌گیری مشارکتی است تا سطح انسجام تیمی و هم‌سو بودن رؤیاها بالا رود. سوم، مواجهه با چالش به معنای توسعه سازوکارهای پاسخ‌گویی سریع، مدیریت استرس، استفاده از بازخورد ساختمانه و یادگیری از خطاها است؛ در این گام، تیم های تاب‌آور به جای تقابل با مشکلات، آنها را به فرصت‌های یادگیری تبدیل می‌کنند و انعطاف‌پذیری خود را تقویت می‌کنند. چهارم، بهبود عملکرد با تکیه بر بازخورد مستمر، تمرین منظم، اندازه‌گیری دقیق شاخص‌های کلیدی عملکرد و بهبود مداوم فرآیندها و فرهنگ تیمی صورت می‌گیرد.
نتیجه این مجموعه، تیمی است که با وجود فشارها، هم‌خوانی هدف‌ها را حفظ می‌کند، از اختلافات به عنوان منبع انرژی بهره می‌برد و در مواجهه با بحران‌ها، سرعت تصمیم‌گیری و کارایی خود را افزایش می‌دهد تا سازمان را در مسیر پایداری و موفقیت هدایت کند.
2 دیدگاه
به گفتگوی ما بپیوندید و دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید.